Witold W. Lisowski ps. Lis, Prosty
Kolumbowie
Kolumbowie to określenie młodzieży polskiej, która przyszła na świat w niepodległej już Polsce w latach 20. XX wieku.
Urodzili się w rodzinach o różnym statusie społecznym i finansowym.
Wpływały na nich zatem często odmienne uwarunkowania, jednak ich wspólnym doświadczeniem pokoleniowym odciskającym piętno na całe ich życie była II wojna światowa.
Polsko-żydowskie sąsiedztwo
W latach 30. XX wieku społeczność żydowska stanowiła ok. 30% mieszkańców Warszawy.
W większości trudniła się rzemiosłem, handlem, przemysłem.
Polacy i Żydzi funkcjonowali obok siebie, tworząc barwny tygiel kultur, religii i interesów.
Wspomniana w wypowiedzi rodzina Inwentarzów to Państwo Symche i Bella oraz ich dzieci Josek zwany Dudkiem i Fejgele.
Mobilizacja
30 sierpnia prezydent Ignacy Mościcki ogłosił powszechną mobilizację, która weszła w życie następnego dnia.
Do stawienia się w jednostkach wezwano wówczas zarówno żołnierzy pełniących czynną służbę wojskową, jak i rezerwistów.
Dla wielu rodzin było to ostatnie pożegnanie.
Eksterminacja Żydów
Wojska niemieckie dopuszczały się wielu zbrodni na ludności żydowskiej. Żydów traktowano ze szczególnym okrucieństwem: niemieccy żołnierze zamykali ich w odizolowanych od reszty miasta gettach, wysyłali do obozów koncentracyjnych, grabili ich mienie, palili synagogi. Żydowskie rodziny, chcąc uchronić swoich bliskich przed śmiercią często oddawały Polakom całe swoje oszczędności w zamian za przechowanie krewnych.
Zrzuty
W czasie Powstania Warszawskiego alianckie samoloty zrzucały na Warszawę i okolice zasobniki z bronią i amunicją. Akcja ta jednak była niedostateczna.
18 września około 12.30 podczas amerykańskiej wyprawy Frantic 7 nad stolicą pojawiło się 107 amerykańskich bombowców, które zrzuciły 1284 zasobniki. Tylko 228 z nich trafiło do powstańców. Nie da się jednak przecenić ich roli w uratowaniu życia grupie pędzonych na śmierć mieszkańców prawobrzeżnej Warszawy. O czym opowiada bohater filmu.
"Cały Naród Buduje Swoją Stolicę"
Tylko część mieszkańców Warszawy wróciła do miasta po wojnie. Wśród nich znajdowali się także Powstańcy.
Wielu z nich odczuło różnorodne formy opresji ze względu na swoje pochodzenie czy wojenną służbę ojczyźnie.
Władze socjalistyczne ze względów propagandowych i politycznych kładły duży nacisk na odbudowę stolicy, w którą zaangażowano nie tylko ochotników.
Do pracy zwożono z całego kraju, przypadkowe osoby przymusowo przetrzymywane na terenie Mazowsza, w tym również powracających do kraju z obozów jenieckich - Powstańców Warszawskich.